
تیره کلاغ-corvidae(تعداد گونه ها :13)
باهوشترین پرنده
براساس تحقیقات یک دانشمند کانادائی، کلاغها در عالم طیور مغز متفکر بهحساب میآیند. مقیاس ضریب هوشی پرندگان بر اساس تعدد شیوههای ابتکار آمیزی که هر پرنده برای دستیابی به غذا در طبیعت نشان داده تنظیم شده است. در این تحقیق همچنین بعد از کلاغها از لاشخورهائی نام برده شده که در حاشیه میادین مین منتظر تکه تکه شدن قربانیان خود میماندهاند. نتایج این تحقیق در یک کنفرانس علمی در شهر واشنگتن عرضه شد.
این تیره شامل بزرگترین پرندگان گنجشکسان است . بالها و پاهای نیرومند دارند ، منقار آنها نسبتا بلند و قوی است . پرندگانی اجتماعی هستند و پروازی پرتوان دارند و اغلب گستاخ و جنگجو می باشند .
نر و ماده آنها همشکل است و روی درختها و صخرهها و در سوراخها اشیانه می سازند .
همهچیز خوارند و اغلب تخمها و جوجههای پرندگان دیگر را می ربایند .
غراب معمولی 63 سانتیمتر است ؛ اندازه بزرگ ، منقار سیاه بزرگ ، پرهای گلویی افشان ، انتهای سهگوش دم ، و صدای نافذ و خاص ، آن را به آسانی از کلاغ های کوچکتر مشخص می سازد . پر و بالش سیاه است و در نور مناسب جلای قوس و قزحی نشان می دهد . پروازش پر توان و مستقیم است ، غالبا بالبازروی و بالباز اوجگیری می کند . در دوران جفتگیری پروازهای آکروباتیک انجام می دهد .
49 سانتیمتر ؛ خیلی شبیه غراب ولی از آن کوچکتر ، پس گردنش به رنگ قهوهای مسی و پر و بالش دارای جلای کمتری است . رفتار غراب گردن قهوهای شبیه غراب می باشد ( رجوع شود به غراب )
47 سانتیمتر ؛ کلاغی است آشنا و فراوان که به وسیله پشت و سطح شکمی خاکستری ، سر ، گلو ، بالها و دم سیاه مشخص می گردد . نژاد بومی خوزستان ( C.c.capellanus ) قسمتهای خاکستری پر و بالش خیلی کمرنگتر است بهطوری که تقریبا سیاه و سفید بنظر می رسد . نژاد دیگری که زمستانها به تعداد کم در خراسان دیده می شود ( C.c orintalis ) پر و بالی کاملا سیاه دارد و از غراب به وسیله اندازه کوچکتر ، منقار باریکتر ، دم گرد و صدایش مشخص می شود . پرواز این پرنده مستقیم ، آهسته و منظم است و به ندرت بالباز اوج می گیرد . معمولا تکزی است و گاهی هم جفت جفت دیده می شود . در نقاطی که غذا فراوان باشد به صورت گلههای بزرگ دیده می شوند .
46 تا 50 سانتیمتر ؛ خیلی شبیه غراب است ولی با اندازه کوچکتر و صدای متفاوت از آن مشخص میشود . پر و بالش تماما سیاه است با جلای آبی ارغوانی . منقاری سیاه و خیلی بزرگ دارد . شکل دم که در انتها سه گوش است و صدای خاص ، این پرنده را از نژادهای خاوری سیاهرنگ ( کلاغ ابلق ) متمایز می سازد . رفتارش شبیه کلاغ ابلق ولی بیشتر از آن اجتماعی است .
کلاغ سیاه 45 سانتیمتر است؛ کاملا سیاه با جلای قوس و قزحی که از سایر کلاغها بهوسیله صورت بدون پر تقریبا سفید و منقار سیاه مایل به خاکستری که نوکتیزتر و باریکتر است ، مشخص می شود . هنگام راهرفتن پرهای رانهایش به طرز قابل توجهی افشان و ریشه ریشه بهنظر میآید . پرنده نابالغ کدرتر است و صورتش بهطور کامل پوشیده از پر می باشد . پروازش سریع و مستقیم ، و بالزدنهای آن تندتر از کلاغ ابلق است . کلاغ سیاه پرندهای است اجتماعی .
43 سانتیمتر ؛ از کلاغ ابلق اندکی کوچکتر می باشد . پر و بالش تماما سیاه است بهجز طوق پهن خاکستری گردن که از پشت تا قسمت بالای جبه و از جلو تا قسمتی از شکم ادامه پیدا می کند . نباید آنرا با کلاغ گردن بور که منقاری کوچکتر ، سفید و شکمی سیاه و حلقه چشمی سفید ( نه قهوهای ) دارد ، اشتباه کرد . کلاغ هندی معمولا پرندهای اجتماعی است و رفتار و صدایش شبیه کلاغ ابلق می باشد .
32 تا 38 سانتی متر . پرنده ایست رام که در پرواز طول بالهایش به 50 سانتی متر می رسد ؛ بدنش قهوای تیره با خال های سفید فندق شکل ؛ و یا به بیان دیگر رخ ، سینه ، زیر شکم و سطح پشتی ، گردن و پشت گردن پر از خال های سفید ؛ تارکش قهوه ای شکلاتی ، پوش پر های زیردمی سفید چرک با پاهای تیره و دم کوتاه که در انتها یک نوار سفید پهن دارد . سطح رویی بالها تیره با یک جلای سبز تیره براق . در پرواز خال های سفید سینه ، نوار سفید انتهای دم و بخش زیرین بالها به خوبی نمایان است . صدایش بلند و خشن شبیه به kraak - kraak - kraak.
کلاغ گردن بور (کلاغ گردن بور اوراسیایی، کلاغ گردن بور غربی) 33 سانتیمتر ؛ پرندهای است سیاه رنگ با پس گردن و پوشپرهای گوش به رنگ خاکستری . سطح شکمی آن خاکستری پررنگ است . چشمهایش خاکستری کمرنگ می باشد . از کلاغ سیاه و سایر کلاغها با اندازه کوچکتر ، بالزدن سریعتر ، منقار کوتاهتر و صدای خاص ، تشخیص داده میشود . گلاغ گردنبور پرندهای است اجتماعی و اغلب همراه کلاغسیاهها و سارها دیده می شود .
کلاغ نوک سرخ ( زاغ نوک سرخ، کلاغ کوهی نوک سرخ) 39 سانتیمتر ؛ پر و بالش سیاه مایل به آبی براق است ، منقار قرمز دراز و خمیده و پاهای قرمز رنگ دارد . پروازش پرتوان ، سبک و اغلب با حرکات آکروباتیک همراه است . هنگام بالباز اوجگیری شاهپرهای نخستین بال کاملا از هم جدا و به بالا برگشته است . زاغ نوکسرخ پرندهای اجتماعی است و تفاوت آن با کلاغ گردن بور این است که پر و بال خاکستری ندارد . از زاغ نوکزرد بهوسیله منقار قرمز رنگ و درازتر مشخص می شود .
24 سانتیمتر ؛ پر و بالش بهطور کلی نخودی مایل به صورتی است با لکه سیاه کوچک بین قاعده منقار و چشم و یک لکه بزرگ سیاه در قسمت بالای سینه . بالهایش بهطور کلی سیاه و دارای دو نوار بالی است که یکی باریک و دیگری پهن می باشد و در سراسر طول بال امتداد دارد . دمش سیاه است و به زحمت می توان آن را وادار به پرواز کرد ، حتی هنگام احساس خطر نیز دویدن را ترجیح می دهد . به چکاوک هدهدی یا هدهد بیشتر شباهت دارد تا به یک زاغ . زاغ بور می تواند به عنوان یكی از مهمترین مظاهر طبیعت ایران زمین بیش از پیش به جهانیان معرفی شود ومشتاقان بسیاری را به سوی كویرمركزی ایران گسیل دارداما كارشناسان معدودی این پرنده و ویژگی های آن را مورد بررسی قرار داده اند .