
تیره سسک-sylviidae(تعداد گونه ها :36)
پرندگانی هستند کوچک ، پر جنب و جوش و حشرهخوار ، با منقار باریک و متناسب با رژیم غذایی آنها . بسیاری از آنها فاقد نشانههای تشخیص واضح می باشند . پر و بالشان به سرعت فرسایش پیدا می کند و بر اثر تغییر رنگ تشخیص آنها دشوارتر می شود . صدا و رفتارشان وسیله مهمی برای شناخت آنها در طبیعت است . معمولا در بین بوتههای کوتاه ، روی زمین یا در نزدیکی زمین و یا در نیزارها ( جنس Sylvia ) .
از حشرات ، عنکبوتها و حلزونها تغذیه می کنند .!
15 سانتیمتر ؛ شبیه سسک سر سیاه نر ؛ ولی از آن بزرگتر است و نشانههای تشخیص آن از پرنده مزبور عبارت است از سفیدی شاهپرهای کناری دم ، سیاهی روی سر که تا زیر چشمها ادامه پیدا می کند و در پشت گردن به تدریج در رنگ خاکستری جبهاش محو می شود ، همچنین سفیدی گلو که در سسک سر سیاه نر خاکستری رنگ است . سسک چشم سفید ماده اندکی قهوهای رنگ می باشد . رنگ چشمهای هر دو جنس این پرنده زرد خیلی کمرنگ است . از سسک سر دودی به وسیله اندازه بزرگتر ، چشمهای کمرنگ و زیستگاه متفاوت مشخص می شود . پرنده نابالغ گاهی با نابالغ سسک سینه راهراه اشتباه می شود ولی دمش کوتاهتر است و پوشپرهای روی دم آن ، نوک کمرنگ ندارد . !
10 سانتیمتر ؛ در فصل زادوولد اغلب در حال پرواز نمایشی دیده می شود که در این حالت صدای خاص آن تشخیصش را آسان می سازد . در مواقع دیگر بیشتر در اختفا بسر می برد . شبیه سسک تالابی بنظر می آید ولی نداشتن نوار چشمی کمرنگ ، اندازه خیلی کوچکتر و دم کوتاه ، آن را مشخص می سازد .
سطح پشتی آن قهوهای پررنگ است و پرهای آن حاشیه پهن نخودی مایل به قرمز دارد که به صورت رگهرگه نخودی فراوان جلوه می کند . گلو و سطح شکمی تقریبا سفید و بدون رگه دارد که در ناحیه سینه و پهلوها نخودی مایل به خرمائی است . دمی کوتاه و کاملا گرد دارد که نوک شاهپرهای کناری آن سیاه و سفید است . ( رجوع شود به سسک دم دراز )
اندازه سسک جنبان 10 سانتیمتر است، سسکی است بسیار کوچک ، با دم دراز تقریبا سیاهرنگ و در انتها گرد که انتهای شاهپرهای کناری آن سفید است . سطح پشتی قهوهای کمرنگ و یکدست و تارک رگهرگه دارد .
سطح شکمی این پرنده تقریبا سفید است با رگههای ظریف روی گلو و قسمت بالایی سینه . دمش را اغلب رو به بالا می گیرد . خط ابرویی مشخص و سفید نخودی و خط چشمی باریک و سیاه دارد.
پاهایش بلند و گوشتی و تیره رنگ است. از لحاظ ظاهری شبیه سسک دم دراز است.
10 سانتیمتر ؛ سسکی کوچک با دمی دراز که شاهپرهای دم آن از وسط به کنار کوتاهتر می شود . اغلب دمش را بالا نگاهمیدارد و یا به شکل چتر در میآورد . سطح پشتی به رنگ قهوهای مایل به خاکستری با رگهرگه قهوهای پررنگ روی تارک و جبه ، سطح شکمی آن تقریبا سفید است و در پهلوها اثری از رنگ خاکستری دارد . در سطح زیرین دمش لکههای مشخص سیاه و سفید دیده می شود .
5/10 سانتیمتر ؛ سسکی کوچک با رنگ روشن که سطح پشتی مایل به سبز ، سطح شکمی سفید ، سینه تقریبا زرد و یک خط بالی نسبتا زرد و مشخص دارد . سسک سبز پاهایی کوتاه دارد و پرندهایست پر جنب و جوش و مرتبا درون بوتهها در حرکت می باشد . ( رجوع شود به سسک بیدی و سسک ابرو زرد )
5/9 سانتیمتر ، نشانههای تشخیص این پرنده عبارت است از اندازه خیلی کوچک ، دو خط بالی تقریبا سفید ( که خط دوم بلندتر و پهنتر است و حاشیه آن تیره می باشد ) ، حاشیه پهن سفید شاهپرهای ثانوی بال و ابروی کرمرنگ خیلی دراز . سطح پشتی سبز رنگ دارد که به تدریج تا ناحیه دمگاه کمرنگتر و زردرنگتر می شود و سطح شکمی آن تقریبا سفید است . سسک ابرو زرد دمی نسبتا کوتاه دارد و اغلب مانند مگسگیرها حشرات را دنبال می کند ( رجوع شود به سسک سبز )
5/12 سانتیمتر ؛ از سسک چیفچاف بزرگتر و بالهایش خیلی درازتر از آن است . به وسیله سطح پشتی سبز مایل به زرد ، سینه و گلوی زرد گوگردی و شکم سفید مشخص می شود . نوار زرد پهنی در بالای چشم دارد . بالهایش دراز و به رنگ قهوهای زیتونی است و لبه پرهای آن زردرنگ می باشد . رفتارش مانند سسک چیفچاف است ولی بالهایش را تکان نمی دهد بلکه غالبا آنها را آویخته و آزاد نگاهمیدارد .
5/8 سانتیمتر ، سسک ریزه و بدون نشانه خاص ، به رنگ قهوهای زیتونی با ابروی کرمرنگ نسبتا نامشخص که در پر و بال آن اثری از رنگ زرد به چشم نمی خورد . دمش نسبتا کوتاه است .
سسک کوچک پرندهایست بسیار فعال و با اینکه حرکاتش نسبتا شبیه سسک چیفچاف است ، رفتارش بیشتر به تاج طلایی شباهت دارد . !
سسک چیفچاف 11 سانتیمتر است ؛ خیلی شبیه سسک بیدی ، ولی پر و بالش اندکی چرکتر ، جثهاش کمی خپلهتر و ابروهایش قدر نامشخصتر است . بهترین نشانه تشخیص صدای خاص آن می باشد . پاهایش معمولا تیرهرنگ است ولی همیشه نمی توان رنگ پاها را ملاک تشخیص قرار داد . سطح پشتی به رنگ قهوهای زیتونی و سطح شکمی آن سفید مایل به نخودی است با اثر مختصری از رنگ لیمویی . در صورتی که پرنده در اختیار باشد فرمول بالی وسیله تشخیص خوبی است . بیدن ترتیب که در سسک چیفچاف دومین شاهپر نخستین کوتاهتر از شاهپر نخستین ششم می باشد در حالی که در سسک بیدی بلندتر از آن است . سسک چیقچاف پرندهای بیآرام است و مرتبا بالها و دم خود را تکان می دهد . گونه مشخصی از این پرنده به نام چیفچاف کوهی ، بومی جنگلهای ارسباران ( شمال آذربایجان ) می باشد فرق آن با سسک چیفچاف در این است که پر و بالش فاقد رنگ زرد است و صدایش نیز متفاوت است .!
11 سانتیمتر ؛ بهجز از طریق صدا ، تشخیص این پرنده از سسک چیفچاف خیلی دشوار است . پر و بال آن معمولا اندکی زردتر است ، ولی این تفاوت در اواخر تابستان چندان مشهود نیست . پاهایش معمولا قهوهای روشن است ، در صورتی که پاهای سسک چیفچاف تقریبا سیاه می باشد . ولی این تفاوت نیز برای تشخیص این دو از هم قابل اعتماد نیست . رفتار و پرواز این پرنده مانند سسک چیفچاف ولی اندکی آرامتر و کم جنب و جوشتر است ( رجوع شود به سسک جنگلی )