Skip to main content

حواصیل خاکستری

نام گونه: حواصیل خاکستری
نام علمی: Ardea cinerea
نام انگلیسی: Grey Heron
حواصیل خاکستری
حواصیل خاکستری
حواصیل خاکستری

درباره گونه: حواصیل خاکستری

حواصیل خاکستری یک پرنده کنارآبزی با پاهای بلند از خانواده حواصیلان (Ardeidae) است که بومی مناطق معتدل اروپا و آسیا و همچنین بخش‌هایی از آفریقا است. این پرنده در بیشتر مناطق پراکنش خود ساکن است، اما برخی از جمعیت‌های مناطق شمالی‌تر در پاییز به سمت جنوب مهاجرت می‌کنند. این پرنده در مناطق تالابی زندگی می‌کند و می‌توان آن را در اطراف دریاچه‌ها، رودخانه‌ها، برکه‌ها، مرداب‌ها و سواحل دریا مشاهده کرد. بیشتر از موجودات آبزی تغذیه می‌کند که پس از ثابت ایستادن در کنار یا داخل آب یا تعقیب طعمه در مناطق کم‌عمق آن‌ها را شکار می‌کند.

صدای حواصیل خاکستری:

صدای اصلی حواصیل‌های خاکستری یک صدای بلند شبیه به غارغار "فرانک" است، اما صداهای مختلف خشن و گرفته در کلنی تولیدمثل شنیده می‌شود. نر از صدای تبلیغاتی برای تشویق ماده به پیوستن به او در لانه استفاده می‌کند و هر دو جنس پس از ایجاد پیوند جفتی از صداهای خوشامدگویی مختلف استفاده می‌کنند. یک صدای بلند و خشن "شآه" توسط نر برای دور کردن سایر پرندگان از نزدیکی لانه استفاده می‌شود و صدای نرم "گوگوگو" بیانگر اضطراب است، مانند زمانی که یک شکارچی در نزدیکی است یا یک انسان از کنار کلنی عبور می‌کند. جوجه‌ها صداهای بلند چهچهه یا تیک‌تیک تولید می‌کنند.

  • مشخصات زیستی:
  • وزن: 1000-2100g
  • طول بدن: 84-102 CM
  • گشودگی بالها: 155-195 CM
  • زمان بلوغ جنسی: 2 سال
  • فصل زادآوری: اوسط زمستان تا اواخر بهار
  • تعداد تخم ها:3-5
  • دوره نهفتگی: 25-27 روز
  • زمان خروج از آشیانه و پرواز: 50-55 روز
  • طول عمر : 23 سال
  • فاصله بین دوره تولید مثل: 1 سال
  • رژیم غذایی: در درجه اول ماهی‌ها، اما دوزیستان، خزندگان، نرم‌تنان، سخت‌پوستان، حشرات آبزی، پستانداران کوچک (تا اندازه خرگوش) و پرندگان کوچک (مانند جوجه اردک) نیز از آنها تغذیه می‌کنند. آنها تغذیه‌کنندگان فرصت‌طلبی هستند.
نقشه پراکندگی حواصیل خاکستری
نقشه پراکندگی:حواصیل خاکستری

سایه پرنده حواصیل خاکستری
سایه گونه:حواصیل خاکستری

وضعیت حفاظتی حواصیل خاکستری:

حواصیل خاکستری در سطح جهانی بر اساس ارزیابی IUCN در رده کمترین نگرانی (Least Concern - LC) قرار دارد. جمعیت جهانی این گونه نسبتاً زیاد و گسترده است.

تصویر تخم پرنده

تصویر منقار پرنده

تصویر چشم پرنده

تصویر پنجه پرنده

حواصیل خاکستری
زیستگاه گونه

حواصیل خاکستری

حواصیل‌های خاکستری می‌توانند به راحتی با انواع مختلف محیط‌ها سازگار شوند. آن‌ها در مناطقی که حداقل ۴ ماه هوای گرم دارند، در تمام طول سال زندگی می‌کنند. این دوره‌های گرم برای تخم‌گذاری و رشد اولیه جوجه‌ها ضروری است. حواصیل‌های خاکستری در نزدیکی آب‌های کم‌عمق زندگی می‌کنند، جایی که غذای خود را پیدا می‌کنند. اگرچه بیشتر در مناطق پست دیده می‌شوند، اما در دریاچه‌ها، مخازن، رودخانه‌های بزرگ و کوچک، مرداب‌ها، برکه‌ها، کانال‌ها، مناطق سیل‌زده، تالاب‌های ساحلی، خورها و سواحل دریا نیز یافت می‌شوند. گاهی اوقات دور از آب در مراتع به دنبال غذا می‌گردند و حتی در مناطق بیابانی نیز در حال شکار سوسک‌ها و مارمولک‌ها مشاهده شده‌اند. کلنی‌های تولیدمثل معمولاً نزدیک مناطق تغذیه هستند، اما ممکن است به طور استثنایی تا هشت کیلومتر (پنج مایل) فاصله داشته باشند و پرندگان گاهی تا ۲۰ کیلومتر (۱۲ مایل) از محل لانه‌سازی به دنبال غذا می‌گردند.

تغذیه گونه

حواصیل خاکستری

حواصیل‌های خاکستری عمدتاً از ماهی تغذیه می‌کنند، اما گاهی اوقات پرندگان، پستانداران و بی‌مهرگان را نیز می‌خورند. آن‌ها در آب‌های کم‌عمق به دنبال غذا می‌گردند و با راه رفتن آهسته در حاشیه، منتظر ماهی‌های در دسترس می‌مانند. آن‌ها بیشتر ماهی‌های بیمار یا ضعیف را شکار می‌کنند، زیرا طعمه‌های آسان‌تری هستند. ممکن است در نور مهتاب موفق‌تر در شکار طعمه باشند، زیرا در آن زمان برتری دارند. آن‌ها با بی‌حرکت ایستادن منتظر نزدیک شدن طعمه در آب می‌مانند و با یک ضربه سریع منقار خود از میان آب، طعمه را گرفته و آن را کامل می‌بلعند (که ممکن است برای جوجه‌ها در لانه آن را برگردانند).

 

کلیدهای شناسایی گونه حواصیل خاکستری

  • جثه بزرگ: یک پرنده آبزی بزرگ با پاهای بلند، گردن بلند و منقار سنگین.
  • رنگ‌آمیزی: به طور کلی، همانطور که از نامش پیداست، پرنده‌ای خاکستری است. قسمت‌های بالایی خاکستری روشن و قسمت‌های زیرین و گردن سفید هستند.
  • کلاهک سیاه: یک کلاهک سیاه روی سر دارد و هنگام پرواز، بال‌های آن تا نیمه سیاه هستند.
  • منقار: در قاعده صورتی و در نوک زرد است.
  • پاها: صورتی/خاکستری.
  • نابالغ: قسمت جلویی بدن از گردن تا شکم خالدار، منقار تیره‌تر و سر خاکستری کم‌رنگ دارد.
  • پرواز: هنگام پرواز، سر خود را جمع می‌کند و گردنش به شکل خمیدگی در می‌آید.

رفتارشناسی گونه: حواصیل خاکستری

حواصیل‌های خاکستری پرندگانی اجتماعی هستند؛ ممکن است به تنهایی یا در گروه‌های کوچک تغذیه کنند و شب‌ها در درختان یا روی صخره‌ها استراحت می‌کنند و تمایل به زندگی گروهی دارند. در فصل تولیدمثل، در کلنی‌های بزرگ لانه‌سازی می‌کنند. حواصیل‌های خاکستری معمولاً در حوالی سپیده دم و غروب شکار می‌کنند، اما ممکن است در سایر ساعات روز نیز فعال باشند. آن‌ها اغلب روی درختان می‌نشینند، اما بیشتر وقت خود را روی زمین می‌گذرانند و به آرامی راه می‌روند یا برای مدت طولانی با حالت ایستاده و اغلب روی یک پا بی‌حرکت می‌مانند. صدای اصلی حواصیل‌های خاکستری یک صدای بلند شبیه به غارغار "فرانک" است، اما صداهای مختلف خشن و گرفته در کلنی تولیدمثل شنیده می‌شود.

 

زاد آوری و تولید مثل: حواصیل خاکستری

حواصیل‌های خاکستری در فصل بهار به صورت کلنی در حواصیل‌نشین‌ها تولیدمثل می‌کنند و معمولاً لانه‌های خود را در بالای درختان می‌سازند. آن‌ها معمولاً سه تا پنج تخم آبی مایل به سبز می‌گذارند. هر دو پرنده حدود ۲۵ روز تخم‌ها را جوجه‌کشی می‌کنند و سپس هر دو جوجه‌ها را تغذیه می‌کنند که در سن ۷-۸ هفتگی بالغ می‌شوند. بسیاری از پرندگان جوان در اولین زمستان خود زنده نمی‌مانند، اما اگر زنده بمانند، می‌توانند حدود ۵ سال عمر کنند.

هنگامی که فصل تولیدمثل شروع می‌شود، حواصیل‌های خاکستری نر مکان‌هایی را برای لانه‌سازی انتخاب می‌کنند. هنگامی که مکان مناسبی پیدا می‌کنند، صداهای آهسته و خراشنده‌ای برای جذب ماده‌ها تولید می‌کنند. ماده‌ها معمولاً با نزدیک شدن به محل لانه‌سازی، جفت خود را انتخاب می‌کنند. اگر نرها علاقه‌ای نداشته باشند، ماده‌ها را دور می‌کنند. آن‌ها آیین‌های جفت‌گیری از جمله کشیدن گردن، هل دادن و تعظیم کردن را انجام می‌دهند. نرها برای تحت تاثیر قرار دادن ماده‌ها، به سمت آن‌ها خیز برداشته و منقار خود را به هم می‌زنند. اگر ماده بماند، پرهای یکدیگر را آراسته می‌کنند و برای بقیه فصل جفت می‌شوند.

حواصیل‌های خاکستری معمولاً یک دسته تخم می‌گذارند و یک دسته جوجه پرورش می‌دهند. اگر اتفاقی بیفتد و جوجه‌ها از بین بروند، ممکن است دسته تخم دیگری بگذارند. ماده‌ها ۲ تا ۵ تخم آبی مایل به سبز می‌گذارند که تخم‌گذاری بیش از دو روز طول می‌کشد. تعداد تخم‌هایی که می‌گذارند به محل زندگی و محیط آن‌ها بستگی دارد. آن‌ها می‌توانند از ۱ تا ۱۰ تخم بگذارند. تخم‌ها در ۲۵ تا ۲۶ روزگی بیرون می‌آیند. جوجه‌ها در طول رشد اولیه برای غذا و مراقبت والدین با یکدیگر رقابت می‌کنند. آن‌ها حتی یکدیگر را از لانه بیرون می‌اندازند و اگر جوجه دیگری بمیرد، آن را می‌خورند. در حدود ۵۰ روزگی، جوجه‌ها می‌توانند پرواز کنند، اما ۹ تا ۱۰ هفته طول می‌کشد تا از والدین خود مستقل شوند. در فصل تولیدمثل بعدی، آن‌ها می‌توانند جوجه‌های خود را داشته باشند.

هر دو حواصیل خاکستری نر و ماده به تغذیه و محافظت از جوجه‌ها کمک می‌کنند. نرها بیشتر مصالح ساختمانی لانه را پیدا می‌کنند، اما ماده ساخت آن را هماهنگ می‌کند. نرها به شدت از ماده‌ها و تخم‌هایشان دفاع می‌کنند. پس از بیرون آمدن جوجه‌ها، هر دو والدین برای آن‌ها غذا می‌آورند. در ابتدا، آن‌ها مستقیماً به جوجه‌ها غذا می‌دهند. بعداً، غذای هضم نشده را روی لانه تف می‌کنند و جوجه‌ها برای خوردن آن با یکدیگر رقابت می‌کنند. جوجه حواصیل‌های خاکستری مدت زیادی با والدین خود می‌مانند، حتی پس از اینکه قادر به پرواز و ترک لانه می‌شوند.

گالری تصاویر گونه حواصیل خاکستری

Ardea Cinerea Photo4
Ardea Cinerea Photo2
Ardea Cinerea Photo3
Ardea Cinerea Photo1